Z końcem lat 40. XX wieku zaistniała potrzeba modernizacji taboru. Parowozy serii Ol 49 miały zastąpić pochodzące z lat 1907-1923 serie Ok1 i Ok22-stanowiące podstawę trakcji pasażerskiej PKP. Parowozy wymienionych serii prowadząc różne składy w zadowalający sposób wywiązywały się ze swych zadań jednak mała moc tych maszyn kazała myśleć o następcy. W stosunku do nich, nowy produkt jakim były lokomotywy serii Ol49 zachował niezmienione parametry eksploatacyjne. Znaczne różnice występowały jednak np. w zdecydowanie nowocześniejszej konstrukcji kotła, zbudowanego z wykorzystaniem doświadczeń zebranych przy budowie i eksploatacji lokomotyw serii Pt47, Ty45 i Ty246. Zastosowane rozwiązania znacznie ułatwiły pracę drużynie parowozowej, jednakże wg. niektórych awaryjność serii Ol49 była większa niż przedwojennych lokomotyw serii Ok1. W latach 1951-1955 dla PKP zbudowano 112 egzemplarzy, ponadto 4 egzemplarze trafiły do Korei Północnej. W miarę eksploatacji i kolejnych napraw (remontów) zmieniał się wygląd lokomotywy. Zmieniono inżektory i rozmieszczenie zaworów zasilających. Zamontowano nowy zestaw reflektorów, wraz z charakterystycznym dla PKP, trzecim reflektorem na drzwiach dymnicy (w prezentowanych egzemplarzach nie ma trzeciego, górnego reflektora). Zamontowano instalację SHP (Samoczynne Hamowanie Pociągu), lemieszowe odgarniacze z przodu parowozu. Tendry otrzymały łożyska toczne lub nowe wózki typu 2XT stosowane również w wagonach towarowych. Kształtne, tłoczone drzwi dymnicy zastępowano płaskimi (Ol49-44 ma oryginalną wypukłą osłonę a Ol49-100 płaską). Lokomotywy tej serii zaczęto malować na czarno, inne malowanie było wynikiem inwencji drużyny parowozowej. Seria Ol49 znalazła się na stanie wszystkich DOKP. Obsługiwały pociągi pasażerskie, dalekobieżne i miejscowe, również na liniach o słabszej nawierzchni. W 1958 roku pojawiły się w Olsztynie, gdzie po 1965 roku 12 z nich przystosowano do opalania mazutem. Były to jedyne lokomotywy pasażerskie na PKP przystosowane do tego sposobu opalania. Wszystkie maszyny pracowały bardzo intensywnie, miesięczne przebiegi przekraczały często 9000km. Regułą było znaczne przekraczanie dopuszczalnych norm, co doprowadziło do czterech tragicznych wypadków. W ten sposób skasowano: Ol49-94, Ol49-30, Ol49-101 i Ol49-62. Większość maszyn wycofano z eksploatacji na przełomie lat 1980tych i 1990tych.
Ol 49-44 i 100
Prezentowane lokomotywy (Ol 49-44 i 100) pracowały w Parowozowni w Przeworsku prowadząc składy na odcinku Przeworsk-Bełżec (do XII 1990 roku, kiedy zastąpiono je serią SP42). Z Przeworska parowozy trafiły do Skansenu, Ol49-44 jest nieczynnym eksponatem a Ol49-100 do 2007roku była czynną lokomotywą, obecnie została odstawiona.
Dane techniczne:
Moc: 1290 kmŚrednica cylindrów: 500 mmSkok tłoka: 630 mmŚrednica kół napędowych: 1750 mmŚrednica kół tocznych: 850 mmNadciśnienie w kotle: 16 atPowierzchnia rusztu:3,7 m2Masa pustej: 75,1 tMasa służbowa: 82,9 tNacisk osi napędowych:17,4 tSiła pociągowa: 9600 kGPrędkość maksymalna: 100 km/h
Tender serii 25D49
Pojemność skrzyni wodnej: 25,0 m3Pojemność skrzyni węglowej: 12,0 tMasa w stanie próżnym: 25,0 tMasa w stanie służbowym: 62,0 t
